W obecności Króla Danii Fryderyka X przedstawiciele Vestasa, globalnego producenta komponentów wiatrowych, wraz z lokalnymi decydentami wmurowali kamień węgielny pod budowę fabryki komponentów wiatrowych w Szczecinie. Jak wskazywali uczestnicy wydarzenia, ten symboliczny moment rozpoczyna budowę nie tylko niezbędnej dla europejskiego przemysłu fabryki komponentów wiatrowych, ale także startuje w rzeczywistości budowa hubu offshore wind w Polsce. Główną rolę w tym zakresie odegra Szczecin.
2 lutego 2024 r. na Ostrowie Brdowskim w Szczecinie odbyła się uroczystość z udziałem przedstawicieli rządów Polski i Danii oraz partnerów biznesowych działających w sektorze energetyki wiatrowej. Przypomnijmy, że Vestas w październiku 2022 r. ogłosił plany uruchomienia fabryki montażowej gondoli i piast dla swojej flagowej turbiny wiatrowej V236-15.0-MW. Zgodnie z planami fabryka zostanie uruchomiona w 2025 r. i wygeneruje około 700 nowych miejsc pracy w rejonie Szczecina. W ten sposób Vestas niemal podwoi swoje zatrudnienie w Polsce, ponieważ już teraz zatrudnia 800 pracowników.
W styczniu 2024 r. firma Vestas ogłosiła dodatkowo plany utworzenia drugiej fabryki w Szczecinie, w Polsce. Fabryka ma produkować łopaty do turbin V236-15.0 MW i rozpocząć działalność w 2026 roku. W drugim zakładzie Vestas stworzy ponad 1000 dodatkowych miejsc pracy. Oznacza to wzmocnienie pozycji duńskiej firmy w przemyśle – Vestas ma historycznie silne korzenie w Polsce i jest obecny na rynku od ponad dwóch dekad.
Jagna Kubańska-Łyczakowska, Head of Public Affairs Poland w Vestas powiedziała, że inwestycja jest bez wątpienia symbolicznym kamieniem węgielnym dla rozwoju w Polsce offshore’owego hubu, podkreślając znaczenie i potencjał, jaki drzemie w polskiej branży morskiej energetyki wiatrowej.
Małgosia Bartosik, zastępczyni dyrektora generalnego Europejskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej WindEurope, podkreśliła znaczenie polsko-duńskich relacji oraz energetyki wiatrowej w transformacji energetycznej Polski.
– Energetyka oparta na morskiej energetyce wiatrowej jest dziś czymś więcej – to już rzeczywistość. Do 2040 r. Polska będzie posiada 11 GW mocy na morzu, co wystarczy do zasilenia milionów domów, zapewnienia dostępnej energii elektrycznej. To wielopoziomowa współpraca między narodami, a następnie między rządami krajowymi i lokalnymi, obywatelami i, co najważniejsze, ludźmi – powiedziała.
Dodała, że przesunięcie punktu ciężkości w Polsce i Danii w stronię transformacji energetycznej jest więcej niż tylko uzasadnieniem budowy fabryki wraz ze wspólną wizją zrównoważonej przyszłości. Wskazała, że w ostatnich latach w energetykę wiatrową uderzyła „idealna burza inflacyjna”, co wpłynęło na zakłócenia w dostawach, ale branża wiatrowa wychodzi już na prostą.
– Po drodze zainwestowaliśmy w morską energetyką wiatrową, w łańcuchy dostaw, fundusze. To, co dzieje się tutaj dzisiaj, jest świadectwem tego, że europejski przemysł odzyskuje stopę inflacji. Wszyscy powinniśmy czuć się pewni, że Europa może sprostać wyzwaniom energetycznym – powiedziała
„Tylko współpracując z rządem, przemysłem i społecznościami możemy mieć nadzieję na pokonanie największego wyzwania naszych czasów”.
Henrik Andersen, prezes i dyrektor generalny Vestas podkreślił, że wiatr zwiększa bezpieczeństwo energetyczne, a rozwijający się przemysł wiatrowy tworzy liczne miejsca pracy. Jednak nadal istnieje pilna potrzeba szybszego wydawania pozwoleń, czy rozbudowy sieci.
– Polska jest dla Vestas kluczowym rynkiem w Europie, który szybko przekształca swój system energetyczny. Jest to obiecujący rynek energii wiatrowej na świecie, nie tylko na lądzie, ale teraz także na morzu. Polska ma wysoko wykwalifikowaną siłę roboczą i rosnące wsparcie ze strony rządu dla branży wiatrowej, ale co ważniejsze, widzimy tutaj bardzo, bardzo duże zaangażowanie między samorządami lokalnymi a rządem centralnym. Polska ma potencjał, aby stać się gorącym rynkiem offshore dla całego regionu. (…) Polska jest atrakcyjnym miejscem do inwestowania – wskazał.
Vestas liczy, że wielu obywateli Polski, a zwłaszcza młodych ludzi, będzie miało swoją pierwszą pracę właśnie w fabryce Vestasa.
– Dlatego też wykorzystajmy dzisiejsze dobre wieści do stworzenia nowego impulsu dla nowych pozwoleń i aukcji dla morskich i lądowych farm wiatrowych w Europie. Podsumowując, Vestas i Polska mają ponad dwie dekady wspólnej historii – powiedział.
„Wkraczamy w trzecią dekadę działalności w Polsce. Jednocześnie jesteśmy przekonani, że to dopiero początek naszej wspólnej drogi, gdzie wkrótce będziemy zatrudniać 2,5 tys. osób w Polsce, a już teraz wspieramy tysiące pośrednich miejsc pracy poprzez naszych partnerów w łańcuchach dostaw i podwykonawców w Polsce”.
Lars Aagaard, duński minister ds. klimatu podkreślił, że europejska społeczność potrzebuje energii, a ta odpowiedzią może być bezemisyjną i „pod tym względem mamy obietnicę na przyszłość”.
– Za rok może pogoda będzie lepsza, ale na pewno będzie tu pracować wiele osób. Te miejsce będzie tętnić życiem. Setki ludzi będą produkować turbiny jutra tuż obok. To pomoże biznesowi, aby pozyskać zieloną energię, ale także zielone miejsca pracy. Dzisiejsze otwarcie jest również długim sygnałem, że duńskie firmy mogą i będą przyczyniać się do wzrostu – powiedział.
Wskazał, że w ostatnich latach zielona energia była jednym z głównych czynników napędzających różnorodność w Danii.
„Potrzebujemy silnych sojuszników, którzy podzielą nasze wizje niezależnej społeczności, a turbina wiatrowa jest jedną z najsilniejszych broni w kierunku niezależności. Droga do porozumienia jutra jest długa i wietrzna. Ale to jedyna droga naprzód”.
Wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka, reprezentując polski rząd, wyraził zadowolenie z kolejnej inwestycji w branży turbin wiatrowych w Polsce.
„Jestem przekonany, że fabryka przyczyni się do stworzenia nowych miejsc pracy na morzu, a także da impuls do szybszego rozwoju zachodniej części Polski. Jestem również bardzo zadowolony, że Dania, kraj, który ma duże doświadczenie w branży morskiej energetyki wiatrowej, widzi wielki potencjał dla rozwoju współpracy z Polską”.
„Nowa fabryka, która już wkrótce będzie produkować komponenty do turbin wiatrowych, to nie tylko element polityki energetycznej Polski, ale także owoc dokładnego przygotowania portu, zaangażowania miasta Szczecin i całego regionu Pomorza Zachodniego”.
Inwestycja ta wraz portem instalacyjnym w Świnoujściu to strategiczne elementy realizacji pierwszej morskiej farmy wiatrowej Baltic Power w Polsce. Oczekuje się, że farma będzie zasilać ponad półtora miliona gospodarstw domowych czystą energią już w 2026 r.
„Tego typu inwestycja jest jednym z wielu przykładów bardzo dobrej współpracy polsko-duńskiej. Mam nadzieję, że będzie ich jeszcze więcej”.
Ignacy Niemczycki, wiceminister rozwoju i technologii, wskazał, że jesteśmy świadkami budowy bardziej zrównoważonej i bezpiecznej przyszłości. To ważny krok w kierunku europejskiego bezpieczeństwa energetycznego i industrializacji, co przełoży się na wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy.
„To ważny krok w transformacji Morza Bałtyckiego, by stał się obiecującym potencjałem regionalnym na rzecz rozwoju i współpracy. W najbliższych latach wiele inwestycji w sektorze energetyki wiatrowej zostanie zrealizowanych na Morzu Bałtyckim we wspólnych projektach Polski”.
Brian Arthur Mikkelsen, dyrektor generalny Duńskiej Izby Handlowej, wskazał, że Dania odnajduje w Polsce odpowiedni poziom usług. Pierwsza z dwóch nowych fabryk będzie bardzo ważnym elementem dla Europy, aby zrealizować ambicje w zakresie energetyki wiatrowej.
-To reprezentuje przyszłość europejskiego przemysłu, wzrost miejsc pracy i czyste, zrównoważone i bezpieczniejsze paliwo. I to właśnie sprawia, że ta fabryka jest tak ważna, ponieważ potencjał energii wiatrowej na Morzu Bałtyckim jest praktycznie niewykorzystany, a wraz z ambicjami politycznymi tworzy znaczny zasób projektów – powiedział.
Dodał, że budowa fabryki to „nowa iskra biznesowa” w Polsce i w Dani.
Po przemówieniach doszło do symbolicznego wmurowania kamienia węgielnego pod budowę nowej fabryki Vestas. Do specjalnej tuby, która zostanie umieszczona w murach fabryki, został włożony m.in. emblemat z godłem Polski, decyzja o budowie, okolicznościowa moneta. Prezydent Szczecin włożył także wydanie gazety lokalnej z dnia 2 lutego 2024 r.
Poniżej moment wmurownia kamienia węgielnego pod fabrykę Vestasa w Szczecinie.
Wojewoda Pomorski wręczy też oficjalnie przedstawicielom Vestasa podpisane 2 lutego 2024 r. pozwolenie na budowę fabryki.