Według wyliczeń ekspertów Międzynarodowej Agencji Energetyki Odnawialnej (IRENA), kryzys związany z cenami paliw kopalnych w 2022 r. przypomniał światu o „potężnych korzyściach ekonomicznych, jakie OZE mogą zapewnić w zakresie bezpieczeństwa energetycznego”. W 2022 r. instalacje OZE wdrożone na całym świecie pozwoliły zaoszczędzić szacunkowo 521 mld $ na kosztach pozyskania paliw kopalnych do produkcji energii elektrycznej. Ze względu na sytuację na rynku surowców i trudniejsze uwarunkowania ekonomiczne (inflacja), wzrósł wskaźnik LCOE dla morskiej energetyki wiatrowej w 2022 r., podczas gdy ten sam wskaźnik dla pozostałych źródeł OZE (np. onshore) spadł.
Ze względu na gwałtownie rosnące ceny paliw kopalnych w latach 2021-2022 nastąpiła jedna z największych popraw konkurencyjności energii z OZE w ciągu ostatnich dwóch dekad. Zgodnie z raportem „Renewable Power Generation Costs in 2022”, w 2022 r. uśredniony koszt energii elektrycznej (LCOE) wyprodukowanej w nowo oddanej do użytku farmie fotowoltaicznej, lądowej elektrowni wiatrowej, instalacji słonecznej CSP, instalacji geotermalnej i biomasowej, spadł pomimo rosnących cen materiałów, sprzętu i usług. Chiny były głównym motorem globalnego spadku kosztów w segmencie fotowoltaiki i lądowej energetyki wiatrowej w 2022 r., podczas gdy pozostałe rynki doświadczyły wzrostu kosztów na wielu głównych rynkach.
W przypadku nowo uruchomionych lądowych projektów wiatrowych globalny wskaźnik LCOE spadł o 5% w latach 2021-2022, z poziomu 0,035$/kWh do 0,033 $/kWh. W przypadku projektów fotowoltaicznych spadł o 3% r/r w 2022 r. do poziomu 0,049 $/kWh. W przypadku morskiej energetyki wiatrowej koszt energii elektrycznej w nowych projektach wzrósł o 2% w porównaniu z 2021 r., z 0,079 $/kWh do 0,081 $/kWh w 2022 r.
Morska energetyka wiatrowa w 2022 r.
Jak czytamy, branża morskiej energetyki wiatrowej dodała w instalacjach 8,9 GW nowych mocy w 2022 r. Byłby to nowy rekord, gdyby nie bezprecedensowa ekspansja obserwowana w 2021 r., kiedy to globalna branża zainstalowała 21 GW nowych mocy, a na wynik miał wpływ dynamicznie rozwijający się rynek w Chinach.
IRENA wskazuje, że ubiegłoroczny spadek udziału Chin w przyrostach nowych mocy i uruchomienie projektów na nowych rynkach spowodowały, że LCOE dla nowych projektów wzrósł o 2% w porównaniu z 2021 r., z 0,079 $/kWh do 0,081 $/kWh.
Wzrost globalnych wskaźników uśrednionych kosztów instalacji (z 3 052 $/kW w 2021 r. do 3 461 $/kW w 2022 r.) został częściowo skompensowany wzrostem współczynników mocy dla nowo uruchomionych projektów z 39% w 2021 r. do 42% w 2022 r.
Ulepszenia technologiczne – w tym większe turbiny i dłuższe łopaty z wyższymi wysokości piasty – wraz z dostępem do obszarów z lepszymi zasobami wiatru, zaowocowały wzrostem globalnego współczynnika wykorzystania mocy. Współczynnik ten wzrósł z 38% w 2010 r. do 45% w 2017 r, a w 2022 r. osiągnął poziom 42%.
W przypadku nowo oddanych do użytku projektów morskiej energetyki wiatrowej, w latach 2010-2022 globalny wskaźnik LCOE spadł z 0,197 $/kWh do 0,081 $/kWh, co oznacza spadek o 59%. Szczegóły prezentuje poniża tabela porównująca koszty, współczynnik wykorzystania mocy oraz LCOE, do pozostałych technologii.
W 2010 r. w Chinach i Europie oddano do użytku nowe projekty offshore wind z wskaźnikiem LCOE wynoszącym odpowiednio 0,189 $/kWh i 0,198 $/kWh. W 2021 r. średni koszt nowo oddanych do użytku projektów w Europie wyniósł 0,056$/kWh i był niższy niż koszt 0,083 $/kWh osiągnięty w Chinach w tym samym roku. W 2022 r. LCOE w Europie wzrósł do 0,074 $/kWh, ponieważ ukończono szereg droższych projektów, w tym na nowych rynkach. Europejski LCOE był jednak nadal o około 4% niższy niż w przypadku chińskich projektów ukończonych w 2022 r., przy średniej wynoszącej 0,077 $/kWh.
W latach 2010-2022 globalne średnie koszty instalacji spadły o 34%, z poziomu 5 217 $/kW do 3 461 $/kW. W szczytowym momencie – w 2011 r. – globalny koszt wynosił 5 975 $/kW, czyli był 1,7 razy wyższy niż jego wartość osiągnięta w 2022 r.
Rzeczywiście, rosnące doświadczenie deweloperów, standaryzacja produktów, uprzemysłowienie industrializacja, regionalne centra produkcyjne i i usług oraz korzyści skali, przyczyniły się do spadku kosztów. Spadki te zostały również ułatwione dzięki jasnej polityce inwestycji w offshore wind w poszczególnych krajach, a w niektórych przypadkach także produkcji komponentów, które dodatkowo wsparły wzrost.
Globalna skumulowana moc zainstalowana w offshore wind wzrosła ponad dwudziestokrotnie między od 2010 do 2022 r., z poziomu 3,1 GW do 63,2 GW. Wynik był osiągnięty dzięki instalacjom głównie w Chinach i Europie. W 2022 r. globalna skumulowana moc w offshore wind wzrosła 16% r/r. Łączna moc w morskich farmach wiatrowych oddanych w 2022 r. wyniosła 8,9 GW, z czego z czego 4,1 GW przypadło na Chiny i 4,3 GW w Europie.
Źródło: IRENA
