Eksperci Wind Industry Hub, Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej i CEE Energy Group zaprezentowali długo oczekiwaną strategię dla przemysłu morskiej energetyki wiatrowej. Dokument porządkuje wiedzę na temat polskiego potencjału, ale też nakreśla ścieżki rozwoju i formy pożądanego wsparcia polskich firm. Premiera strategii odbyła się 17 kwietnia w Warszawie. Solidna baza przemysłowa jest szansą na zaangażowanie polskich firm nie tylko w polskie projekty offshore wind, ale też w europejskie łańcuchy dostaw.
Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej (PSEW), powiedział, że dokument jest drogowskazem dla polskiego sektora offshore wind. Strategia jest szczególnie ważna, gdyż pojawiła się chwilę po zaprezentowaniu przez Komisję Europejską planu Clean Industry Deal, ale też po zapowiedziach polskiego rządu o planach repolonizacji gospodarki i „wywieszenia biało-czerwonej flagi nad inwestycjami”. Dokument porządkuje drogi rozwoju branży i przemysłu, którego łączny potencjał inwestycyjny sięga 300 mld zł do 2040 r.
„Jesteśmy w stanie sprostać strategii rządu w zakresie rozwoju energetyki wiatrowej. Potrzebujemy jednak jasnej strategii i regulacji, które sprzyjają rozwojowi i podejmowanym decyzjom” – powiedział Gajowiecki.
Rok 2025 jest kluczowy dla inwestorów w zakresie wdrożenia aukcyjnego systemu wsparcia. Pierwsza aukcja ma być uruchomiona jeszcze w tym roku. Drugi element to realizowane inwestycje i podejmowane finalne decyzje inwestycyjne (FID). Aby sektor offshore wind dynamicznie się rozwijał, konieczne jest wdrożenie dokumentu w życie.
Potrzebne są realne działania
Michał Jaros, sekretarz stanu w Ministerstwie Technologii i Rozwoju, stwierdził, że Polska jest gotowa do rozwoju kompetencji w offshore wind. Strategia jest dla rządu ważna, gdyż „Polska będzie się rozwijała, a nowe kompetencje i technologie będą się pojawiać w gospodarce, jeśli Polska będzie miała dostęp do taniej i zielonej energii”.
Współczesna polityka przemysłowa powinna być konglomeratem wielu polityk rządowych i kierunkowych. Obecnie często mówi się o deregulacji, która jest potrzebna Polsce i Europie, ale potrzebne są jej ramy. Jednym z wyzwań jest brak wszystkich możliwości w zakresie produkcji kluczowych komponentów.
„Jesteśmy na dobrej ścieżce budowy tego sektora gospodarki, ale musimy zbudować łańcuch wartości” – powiedział.
„Każda strategia będzie dobra, jeśli będzie realizowana” – dodał Jaros.
Ilona Deręgowska, wiceprezes zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu, zaznaczyła, że dynamicznie rozwijający się rynek w tym sektorze jest regulowany przez przepisy z UE, ale jest to też element ważny do rozwoju kompetencji lokalnych. ARP realizuje dwie kluczowe inwestycje poprzez Baltic Towers, spółkę rozwijającą fabrykę wież wiatrowych, oraz Grupę Przemysłową Baltic, realizującą przedsięwzięcia w zakresie produkcji komponentów.
„Będę ambasadorem rozwoju tego sektora z ARP” – powiedziała.
Anna Latuszek z Departamentu OZE Ministerstwa Klimatu i Środowiska powiedziała, że transformacja energetyczna i bezpieczeństwo energetyczne są jednym ze strategicznych i ważnych elementów Prezydencji RP w Radzie Unii Europejskiej. Dzięki tej rozwijającej się w Polsce technologii możemy uniezależnić się od paliw kopalnych. Podkreśliła, że szansą dla polskiej gospodarki są projekty warte miliardy złotych, obejmujące dziesiątki lat pracy i tysiące miejsc pracy.
„Polscy przedsiębiorcy mają potencjał, aby stać się kluczowymi graczami w sektorze morskiej energetyki wiatrowej. Mowa o produkcji wież wiatrowych, rozwoju fabryk łopat wiatrowych. Ważne są też usługi w zakresie badań środowiskowo-geotechnicznych. Offshore wind to szansa dla rozwoju technologii, współpracy z uczelniami, ale też impuls do rozwoju Polski w skali lokalnej” – powiedziała Latuszek.
Polska podejmuje kroki na rzecz budowy konkurencyjnego przemysłu – podkreśliła.
Założenia strategii
„Świat nie czeka na to, czy Polska się zorganizuje” – powiedziała Dominika Taranko, dyrektorka zarządzająca WIH. Strategia to dokument liczący około 400 stron. W trakcie analiz skupiono się na kwestiach potencjału, ale dokument ma też walory związane z bezpieczeństwem, obecnie kluczowymi tematami dla geopolityki. Dominika Taranko podkreśliła, że strategia osiągnęła już dziś swój sukces. Przypomniała, że 1,5 roku temu rozwój przemysłu był rozproszony, więc odpowiedzią jest strategia, która porządkuje obecnie ścieżki rozwoju przemysłu. Kluczem jest zaangażowanie polskich firm w łancuchy dostaw. Projekty są już realizowane i ok. 60 mld zł już odpłynęło w ramach różnych kontraktów.
„Instytucje i agencje nie widzą potencjału w sektorze offshore wind, który w nich drzemie. Strategia ma go pokazać” – powiedziała. „Wizji do 2050 r. brakuje w kluczowych dokumentach dla energetyki”.
10-pakietowa strategia przemysłu offshore wind w Polsce
Taranko zwróciła uwagę, że potrzebna jest koordynacja rozwoju sektora. Od lat branża postuluje skoordynowanie programu inwestycyjnego. Eksperci postulują utworzenie centralnego ośrodka offshore wind, który będzie zarządzał działaniami w zakresie rozwoju sektora. Jak zwróciła uwagę, dobrze jest mieć w Polsce radę programową, w skład której będą wchodzić instytucje informujące się o bieżących działaniach.
„Aby wyjść z montowni, musimy postawić na technologie i innowacje” – podkreśliła.
Maciej Mierzwiński z WIH powiedział, że dokument obrazuje pomysł na przemysł, ale kluczowe są realne działania.
„Mamy pomysł, jak wpisać polski przemysł w europejski biznes. Jesteśmy zwolennikiem „European Content”. Mamy potencjał liderów regionalnych. W raporcie jest też pomysł, jak zmierzyć się z elementem surowcowym” – wyjaśnił.
Kluczowe programy
Mierzwiński przedstawił kluczowe programy, do których należy budowa m.in. morskich stacji transformatorowych, co już się dzieje. Ostatni kontrakt Crist Offshore dla inwestora Ocean Winds jest przełomem dla branży. Priorytetowe programy wdrożeniowe zaprezentowane w raporcie to:
- Nowoczesne usługi planowania, projektowania i monitorowania FW
- Pełny łańcuch dostaw dla morskiej turbiny wiatrowej
- Krajowy projekt morskiej stacji transformatorowej
- Lądowe i morskie kable
- Nowa Europejska spółka instalacyjna MFW z siedzibą w Polsce
- Produkcja floty do obsługi projektów MFW
- Montaż fundamentów do MFW
- Innowacyjne usługi utrzymania i eksploatacji
- Bezpieczeństwo
Obecnie wokół inwestycji fabryk w Polsce – Baltic Towers, Windar i Vestas – tworzą się ekosystemy przemysłowe, które mogą zaprocentować w niedalekiej przyszłości.
„Współpracujemy z europejskimi decydentami i wszystkie te inwestycje nie są chwalone, a decydenci – jak sami podkreślają – właściwie ich nam zazdroszczą” – powiedział.
Przedstawiając programy Mierzwiński wyjaśnił, że fundamenty to rynkowa szansa dla aktywów stoczniowych w Polsce. Odbudowa przemysłu stoczniowego może być też prowadzona w oparciu o flotę statków dla offshore wind. W dokumencie postuluje się powołanie krajowej spółki instalacyjnej. Mierzwiński poinformował, że to obszar, który najbardziej dotyka branżę morską. To program warty jest ok. 5 mld zł.
Ostatni z wymienionych programów to nowoczesne usługi planowania, projektowania i monitorowania, a także usługi utrzymywania i eksploatacji. „Mamy liderów biznesowych, którzy mogą ten temat poprowadzić” – podsumował.
