8 maja br. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, podczas którego przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska i Ministerstwa Aktywów Państwowych przedstawili aktualną informację na temat harmonogramu budowy morskich farm wiatrowych oraz infrastruktury towarzyszącej w ramach tzw. I fazy rozwoju offshore wind na polskich wodach Morza Bałtyckiego. Polska realizuje już fizyczną budowę pierwszych farm wiatrowych na wodach Bałtyku, ale jak do tej pory nie dysponuje rządową strategią przemysłową dla tego sektora, ale też innych branż. Taki dokument jest kluczowy, aby wytyczyć drogi rozwoju polskich firm i przemysłu oraz dać szansę zaistnienia polskiego potencjału w zagranicznych projektach.
Wiceminister Klimatu i Środowiska Miłosz Motyka przypomniał, że zgodnie z planami do 2030 r. w Polsce przybędzie 5,9 GW oraz 18 GW w instalacjach wiatrowych na Bałtyku do 2040 r. Podstawą rozwoju projektu jest ustawa z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych (znana jako ustawa offshore wind), która zakłada mechanizm wsparcia w postaci kontraktu różnicowego (CfD) w I fazie (do 5,9 GW) oraz postępowań aukcyjnych, które będą organizowane w najbliższych latach.
I faza
Obecnie najbardziej zaawansowanym projektem jest projekt MFW Baltic Power (1,2 GW), przedsięwzięcie Orlenu i Northland Power. Instalacja jest obecnie w fazie budowy na obszarze morskim i trwa od stycznia 2025 r. W marcu 2025 r. projekt uzyskał certyfikat zgodności dla turbin i morskich stacji elektroenergetycznej. Termin rozpoczęcia eksploatacji projektu przewiduje się na drugą połowę 2026 r.
Kolejna inwestycja na zaawansowanym etapie to projekt MFW Baltica 2 (1,5 GW) z planowanym terminem rozpoczęcia pracy wyznaczonym na drugą połowę 2027 r. oraz MFW Baltica 3 (1,05 GW) z planowanym oddaniem do użytku do końca 2030 r. Projekt ten przechodzi obecnie proces „rekonfiguracji technicznej i optymalizacji kosztowej”.
W przypadku MFW Baltica 2 w ubiegłym roku rozpoczęto budowę części lądowej. Na 2025 r. planowane jest rozpoczęcie prac budowlanych w części morskiej. Projekt ma wszystkie pozwolenia na budowę elementów w części lądowej i morskiej.
Kolejne projekty to MFW Bałtyk 2 (720 MW), dla którego oddanie do użytku zaplanowano na pierwszą połowę 2028 r. MFW Bałtyk 3 (720 MW) zaplanowano na drugą połowę 2028 r. Inwestorzy w roku 2024 r. rozpoczęli prace budowlane na lądzie. Rozpoczęcie prac w części morskiej zaplanowane jest w pierwszej połowie 2026 r. Oba projekty posiadają wszystkie pozwolenia na budowę komponentów lądowych i morskich. Niebawem planowane jest podjęcie FID (przypomnijmy, że wcześniej inwestorzy zapowiadali podjęcie FID w I kwartale 2025 r.)
W przypadku projektów MFW BC Wind (500 MW) i MFW FEW Baltic II (440 MW) zaplanowano oddanie do użytku odpowiednio na 2028 r. i do 2030 r.
MFW BC-Wind otrzymała w kwietniu 2025 r. pozwolenie na budowę infrastruktury przesyłowej łączącej farmę morską z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym.
FEW Baltic II otrzymała w ubiegłym roku pozwolenie na budowę morskich turbin wraz z wewnętrzną siecią elektroenergetyczną i telekomunikacyjną oraz morskiej stacji elektroenergetycznej.
Finalne decyzje inwestycyjne zostały podjęte przez inwestorów Baltic Power (2023) i Baltica 2 (2025).
Infrastruktura towarzysząca, czyli porty i bazy serwisowe
Port instalacyjny w Świnoujściu zostanie uruchomiony w 2025 r., z kolei w Gdańsku – w 2026 r. Mają być gotowe dla części projektów z I fazy offshore wind.
Porty serwisowe w Łebie, Władysławowie i Ustce będą „w pełni operacyjne” dla projektów offshore wind.
Trwają prace budowlane baz serwisowych (O&M) w Łebie dla MFW Baltic Power oraz MFW Bałtyk 2 i 3, a także bazy serwisowej dla MFW Baltica 2 w porcie Ustka – poinformował Motyka.
Infrastruktura sieciowa
Rozwijane są także projekty infrastrukturalne w zakresie przesyłu energii z Pomorza w głąb kraju, za które odpowiadają Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE). 18 GW może pokryć 32% zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce. Warunki przyłączenia wydane przez PSE opiewają na 18 GW mocy zainstalowanej w offshore wind, przy czym podpisane umowy obejmują ok. 8 GW.
Stacje zostaną przyłączone do czterech stacji elektroenergetycznych (SE), w tym Choczewo, Krzemienicy i SE okolicy Łobza oraz istniejącej już SE Słupsk Wierzbięcino.
Brakuje w Polsce polityki przemysłowej
W trakcie debaty zauważono, że pomimo rozwoju już farm wiatrowych w dalszym ciągu brakuje polskiej polityki przemysłowej. Wiceminister Motyka poinformował, że MKiŚ jest po kilku spotkaniach z Departamentem Innowacji i Polityki Przemysłowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii w zakresie przeglądu regulacji w kontekście implementacji założeń Clean Industrial Deal do polskiego prawodawstwa. Rząd obecnie „współpracuje w tym zakresie z polskimi przedsiębiorcami”.
Przypomnijmy, że w odpowiedzi na te wyzwania Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej oraz Fundacja Wind Industry Hub, we współpracy z CEE Energy Group, opracowały kompleksowy dokument pt. „Polska Strategia Rozwoju Przemysłu Morskich Farm Wiatrowych„, który zawiera szczegółowe rozwiązania niezbędne do wdrożenia, aby morskie farmy wiatrowe stały się motorem rozwoju polskiej gospodarki. Jak informował WIH, celem jest, aby dokument stał się strategią rządową, albo dał filary do rządowego dokumentu strategicznego dla polskiego przemysłu.
