Ministerstwo Energii i Polskie Sieci Elektroenergetyczne przygotowały pakiet inicjatyw zwiększających odporność Krajowego Systemu Elektroenergetycznego na zakłócenia i awarie. Propozycje zmian regulacyjnych zostaną wpisane do wykazu prac Rady Ministrów we wrześniu, obejmując nowelizacje ustawy Prawo energetyczne, ustawy o cyberbezpieczeństwie oraz Prawa zamówień publicznych.
Inicjatywa stanowi reakcję na blackout z 28 kwietnia na Półwyspie Iberyjskim, który był jedną z największych awarii w Europie. Wydarzenie to ukazało wrażliwość nowoczesnego społeczeństwa na zakłócenia zasilania elektrycznego. Raport europejskiego stowarzyszenia operatorów ENTSO-E zostanie opublikowany w październiku, jednak dostępne dane pozwoliły na wypracowanie wstępnych wniosków.
Kompleksowe podejście do bezpieczeństwa energetycznego
„Pakiet antyblackoutowy to zestaw zmian w prawie, które pozwolą nam lepiej chronić system elektroenergetyczny przed awariami i cyberatakami. Naszym obowiązkiem jest zapewnienie polskim rodzinom poczucia bezpieczeństwa i pewności, że energia popłynie do gospodarstw domowych niezależnie od zdarzeń losowych” – podkreślił Minister Energii Miłosz Motyka.
Sekretarz Stanu Wojciech Wrochna, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, zaznaczył: „Pracujemy nad kompleksowym pakietem ustaw, które pomogą w budowie długofalowego bezpieczeństwa energetycznego kraju. Naszym priorytetem jest zapewnienie obywatelom i gospodarce niezawodnych dostaw energii, odpornych na wszelkie kryzysy i zakłócenia.”
Sześć kluczowych obszarów regulacyjnych
Pakiet obejmuje zarządzanie systemem poprzez wzmocnienie zachęt dla uczestników rynku do lepszego dostosowywania produkcji oraz zwiększenie liczby podmiotów zobowiązanych do udziału w rynku bilansującym. Wprowadzone zostanie również local content w zamówieniach publicznych w elektroenergetyce, wymagające określonego udziału urządzeń i rozwiązań ICT wyprodukowanych lokalnie.
W obszarze cyberbezpieczeństwa planuje się wymogi certyfikacyjne dla urządzeń przyłączanych do sieci, obowiązek stałego nadzoru cyberbezpieczeństwa dla dużych instalacji oraz minimalizację podatności urządzeń na cyberataki. Wzmocniony zostanie również nadzór pełnomocnika rządu nad rozwojem sieci i procesami operatorskimi.
Uporządkowanie przyłączeń i roli prosumentów
Proces przyłączeniowy będzie ukształtowany tak, aby wspierał rozwój technologii zgodnych z polityką energetyczną państwa oraz zasadą efektywnego gospodarowania środkami publicznymi. Uporządkowane zostaną również zasady przyłączania prosumentów do sieci, zapewniając operatorom pełną wiedzę o pracy instalacji prosumenckich i możliwości zarządzania nimi.
„Blackout w Hiszpanii i Portugalii pokazał, że nawet silny system jest narażony na zakłócenia, a przywrócenie jego normalnej pracy może trwać kilkanaście godzin. Jako operator przedstawiliśmy rekomendacje działań, które zwiększą naszą odporność” – powiedział prezes PSE Grzegorz Onichimowski. Pakiet antyblackoutowy ma fundamentalne znaczenie dla budowy odporności polskiego systemu energetycznego w obliczu rosnących wyzwań związanych z cyberatakami, zmianami klimatycznymi oraz transformacją energetyczną kraju.
