Potencjał mocy zainstalowanej w morskich farmach wiatrowych na Bałtyku wynosi ok. 93 GW, podczas gdy obecnie zainstalowana moc sięga ok. 5 GW – wynika z raportu opracowanego przez Operatorów Sieci Przesyłowych (OSP) 8 państw bałtyckich.
Dokument został opracowany przez operatorów sieci elektroenergetycznych z Danii (Energinet), Estonii (Elering), Finlandii (Fingrid), Niemiec (50Hertz), Łotwy (Augstsprieguma tīkls), Litwy (Litgrid), Polski (PSE) i Szwecji (Svenska kraftnät). Opracowanie zostało zaprezentowane na spotkaniu ministrów Baltic Energy Market Interconnection Plan (BEMIP) w Warszawie, które odbyło się na zaproszenie minister klimatu i środowiska Pauliny Hennig-Kloski oraz komisarza UE ds. energii i mieszkalnictwa Dana Jorgensena.
Celem współpracy między operatorami sieci elektroenergetycznych z państw bałtyckich – tzw. Baltic Offshore Grid Initiative (BOGI) – jest opracowanie wspólnej mapy drogowej w celu zwiększenia produkcji energii elektrycznej z morskich farm wiatrowych na Bałtyku i udostępnienia jej na odpowiednich rynkach w sposób najbardziej efektywny. Kwestie związane z bezpieczeństwem i ochroną infrastruktury morskiej odgrywają kluczową rolę w raporcie opracowanym przez OSP. Biorąc pod uwagę rosnącą liczbę oczekiwanych projektów morskich farm wiatrowych, region Morza Bałtyckiego może stać się bardziej atrakcyjny dla potencjalnych zakładów produkcyjnych na potrzeby offshore wind.
Dokument opiera się na Deklaracji Wileńskiej, która została podpisana przez rządy państw regionu Morza Bałtyckiego w dniu 10 kwietnia 2024 r. i która była powiązana z wyraźnym mandatem dla operatorów systemów przesyłowych do wzmocnienia współpracy regionalnej. W tym czasie kraje nadbałtyckie wyznaczyły cel osiągnięcia mocy zainstalowanej w morskich farmach wiatrowych na poziomie 26,7 GW do 2030 r. i blisko 45 GW do 2040 r. W raporcie przeanalizowano potencjał szeregu połączeń elektroenergetycznych między państwami członkowskimi UE.
Opcje te obejmują transgraniczne linie energetyczne, tzw. hybrydowe połączenia międzysystemowe (obejmujące morskie farmy wiatrowe) między dwoma lub więcej krajami, a także transgraniczne połączenia promieniowe, w których farmy wiatrowe na wodach terytorialnych jednego państwa są podłączone do sieci energetycznej innego państwa.
W dokumencie przeanalizowano również, czy planowane morskie farmy wiatrowe mogą generować ślad aerodynamiczny (tzw. wake effect), a tym samym utratę wydajności produkcji; w jaki sposób można zabezpieczyć znaczne potrzeby finansowe przy sprawiedliwym podziale nakładów inwestycyjnych i korzyści w świetle rosnących kosztów projektu; oraz w jaki sposób można wspólnie złagodzić wąskie gardła w łańcuchach dostaw, między innymi poprzez standaryzację i skoordynowane planowanie. W tym kontekście operatorzy sieci przesyłowych proponują cały szereg środków, w tym planowanie regionalne ściślej skoordynowane między państwami a operatorami sieci przesyłowych zgodnie z Nordel Master Plan, mobilizację inwestorów prywatnych i ukierunkowane finansowanie projektów ze środków UE.
Raport jest dostępny TUTAJ.
