Komisja Europejska pozytywnie zaopiniowała drugi i trzeci wniosek Polski o płatność z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), otwierając drogę do największego w historii jednorazowego transferu środków unijnych do naszego kraju. Wśród kluczowych beneficjentów tego historycznego finansowania znajdzie się sektor morskiej energetyki wiatrowej.
Polska może spodziewać się wpływu ponad 40 miliardów złotych jeszcze przed końcem bieżącego roku. Z tej kwoty znacząca część zostanie przeznaczona na rozwój farm wiatrowych na Bałtyku oraz modernizację sieci energetycznych, co stanowi kluczowy element transformacji energetycznej kraju.
Łączna kwota zatwierdzona przez Komisję obejmuje ponad 17,5 mld zł z części dotacyjnej oraz ponad 22,6 mld zł z części pożyczkowej. To wsparcie ma fundamentalne znaczenie dla rozwoju polskiego sektora offshore wind, który jest jednym z priorytetowych obszarów inwestycyjnych w ramach KPO.
Harmonogram wypłat i dalsze perspektywy
Wniosek o płatność został złożony we wrześniu 2024 r. Po wstępnej ocenie KE, dokument zostanie przekazany do konsultacji państwom członkowskim UE. Proces ten potrwa około miesiąca, po czym nastąpi formalna decyzja KE uruchamiająca wypłatę środków. Realizacja inwestycji w ramach otrzymanych funduszy planowana jest na rok 2025.
Warto podkreślić, że finansowanie projektów offshore wind wpisuje się w szerszą strategię transformacji energetycznej Polski. Po rewizji Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności składa się z 57 inwestycji i 54 reform. Polska otrzyma z KPO w sumie 59,8 mld euro (257,1 mld zł), w tym 25,27 mld euro (108,6 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld euro (148,5 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek. Zgodnie z celami UE znaczna część budżetu KPO jest przeznaczona na cele klimatyczne (44,96 proc.) oraz transformację cyfrową (21,28 proc.).
Kolejny podwójny wniosek o płatność (4. i 5.) planowany jest do złożenia pod koniec 2024 r.
Morskie farmy wiatrowe
Przypomnijmy, że w sierpniu 2024 r. Przedstawiciele Ministerstwa Aktywów Państwowych podczas wspólnej konferencji z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK) poinformowali o uruchomieniu długo zapowiadanego konkursu, w ramach którego inwestorzy morskich farm wiatrowych będą mogli ubiegać się dofinansowanie do inwestycji. Postępowanie obejmie środki z Funduszu na rzecz Morskiej Energetyki Wiatrowej.
Pożyczki będą udzielane na warunkach rynkowych. Dzięki temu wsparcie udzielane inwestorom nie będzie pomocą publiczną i tym samym nie będzie wymagać dodatkowej notyfikacji w Komisji Europejskiej. Wspierane będą projekty o minimalnej wielkość 300 MW zainstalowanej mocy.
Umowy pożyczkowe na finansowanie morskich farm wiatrowych mogą być zawierane do 31 sierpnia 2026 roku, przy maksymalnym okresie spłaty aż do 2053 r.