Koniec 2024 roku przyniósł serię znaczących wydarzeń w sektorze morskiej energetyki wiatrowej, wskazujących na dynamiczny rozwój branży w różnych regionach świata. Od rekordowej aukcji w Korei Południowej, przez strategiczne kontrakty we Francji, po innowacyjne rozwiązania technologiczne z Japonii – rynek offshore wind kontynuuje ekspansję mimo złożonych wyzwań gospodarczych. Szczególną uwagę zwraca rosnące zainteresowanie projektami pływającymi oraz postępująca integracja morskiej energetyki wiatrowej z innymi technologiami czystej energii, czego przykładem jest holenderski projekt Zeevonk łączący turbiny wiatrowe z pływającą farmą fotowoltaiczną. W przeglądzie „Offshore Wind Flash” przedstawiamy najważniejsze wydarzenia z ostatnich dni.
FRANCJA | Prysmian pozyskał ramową umowę z RTE na przyłączenie strategicznych morskich farm wiatrowych
Prysmian podpisał umowę ramową z francuskim operatorem systemu przesyłowego RTE na kompleksową realizację morskich połączeń kablowych (EPCI) dla dwóch farm wiatrowych – projektu Fos na wybrzeżu Prowansji-Alp-Lazurowego Wybrzeża oraz projektu Narbonnaise na wybrzeżu Oksytanii. Szacunkowa wartość obu kontraktów EPCI wynosi około 700 milionów euro.
Każdy z projektów będzie obejmował trzy eksportowe kable trójżyłowe HVAC 225 kV z izolacją XLPE i syntetycznym zbrojeniem. W sumie zostanie wyprodukowanych około 640 km kabli – 400 km kabli lądowych w zakładzie w Gron we Francji oraz 240 km kabli podmorskich w centrach doskonałości Prysmian w Arco Felice (Włochy) i Pikkala (Finlandia). Projekt Fos będzie wymagał około 300 km kabli, a projekt Narbonnaise około 340 km, przy czym każda z farm będzie miała potencjalną moc 750 MW.
Projekty stanowią część długoterminowego planu RTE rozwoju krajowej sieci elektroenergetycznej pod kątem nowych niskoemisyjnych źródeł wytwarzania i odbioru energii. Finalizacja kontraktów EPCI przewidziana jest na lata 2026-2027, a dostawa i uruchomienie na okres 2031-2032. Dla Prysmian to kolejne projekty we Francji, po już zrealizowanych farmach Fécamp, Calvados i Saint Nazaire oraz trwającym projekcie Noirmoutier.
NORWEGIA | Pierwsza jednostka TWIN X-STERN CSOV dla BS Offshore trafia do Ulstein Verft na wyposażanie
18 grudnia 2024 roku do stoczni Ulstein Verft dotarł kadłub pierwszego statku typu Commissioning Service Operation Vessel (CSOV) z systemem TWIN X-STERN dla firmy BS Offshore. Jednostka, oznaczona jako Yard Number 320, została zaprojektowana w oparciu o model ULSTEIN SX222 i będzie służyć rosnącemu sektorowi morskiej energetyki wiatrowej. Kadłub został zbudowany w polskiej stoczni Crist, natomiast za projekt i prace inżynieryjne odpowiadały spółki grupy Ulstein, w tym Ulstein Design & Solutions AS, Ulstein Poland i Ulstein Verft. Statek zostanie wyposażony w najnowocześniejsze technologie, w tym żuraw z kompensacją 3D oraz pomost typu Walk-to-Work do bezpiecznego transferu personelu i ładunku na turbiny wiatrowe. Jednostka będzie posiadać napęd hybrydowych z systemem magazynowania energii w akumulatorach, co znacząco zmniejszy jej wpływ na środowisko. Dodatkowo przystosowana jest do zasilania metanolem. Statek pomieści 132 osoby, a jego dostawa planowana jest na lato 2025 roku. Jest to pierwszy z dwóch zamówionych statków typu TWIN X-STERN dla BS Offshore, które wcześniej zbudowało w Ulstein Verft trzy inne jednostki do obsługi farm wiatrowych. Pierwszy dostarczony statek tego typu, oddany do użytku latem 2024 roku, wykazał rekordowo niskie zużycie paliwa podczas operacji pozycjonowania dynamicznego.
NIEMCY | Windward Offshore ogłasza partnerów technologicznych dla floty nowych jednostek CSOV
Niemiecki armator Windward Offshore zawarł strategiczne partnerstwa z kluczowymi dostawcami dla swojej nowej floty czterech statków typu CSOV (Commissioning Service Operation Vessels), obecnie budowanych w stoczniach Vard w Norwegii i Wietnamie. Pierwsze dwa statki zamówione u Vard zostały później rozszerzone o kolejne dwie jednostki. Dostawę pierwszego statku zaplanowano na drugą połowę 2025 roku, a pozostałych trzech na rok 2026. Każda jednostka o długości 87,5 metrów i szerokości 19,5 metrów będzie wyposażona w szereg zaawansowanych technologii. Ampelmann dostarczy elektryczne systemy gangway typu W z funkcją kompensacji ruchu i podnoszenia, Seaonics zapewni żurawie z kompensacją ruchu 3D o udźwigu 7 ton, natomiast MAN Energy Solutions wyposaży jednostki w silniki główne przystosowane do zasilania metanolem już w momencie dostawy. ScanReach wprowadzi innowacyjny system bezprzewodowej łączności mesh node z usługą ConnectPOB do śledzenia personelu w czasie rzeczywistym. Wszystkie statki będą wyposażone w systemy hybrydowe z bateriami, co podkreśla zaangażowanie firmy w ekologiczne operacje wspierające budowę i obsługę morskich farm wiatrowych.
HOLANDIA/DANIA | Google podpisuje umowę zakupu energii z morskiej farmy wiatrowej Zeevonk
Copenhagen Infrastructure Partners (CIP) podpisało z Google 15-letnią umowę na zakup 250 MW energii odnawialnej z projektu Zeevonk w Holandii. Projekt Zeevonk, będący wspólnym przedsięwzięciem Vattenfall i CIP, to innowacyjny kompleks energetyczny łączący morską farmę wiatrową o mocy 2 GW z pływającą farmą fotowoltaiczną o mocy 50 MW, zlokalizowany 62 km od holenderskiego wybrzeża. Znacząca część wyprodukowanej energii będzie przekształcana w zielony wodór w wielkoskalowej elektrolizerni w porcie w Rotterdamie. Projekt ma rozpocząć działalność w 2029 roku i będzie realizowany bez dotacji rządowych. Umowa jest kluczowym krokiem w realizacji strategii Google, zakładającej osiągnięcie 100% bezemisyjnego zużycia energii w trybie 24/7 do 2030 roku we wszystkich lokalizacjach firmy. CIP zarządza obecnie 12 funduszami i pozyskał około 31 miliardów euro na inwestycje w energetykę od ponad 180 międzynarodowych inwestorów instytucjonalnych. Fundusz Energy Transition Fund I, w ramach którego realizowany jest projekt, jest największym na świecie funduszem dedykowanym zielonemu wodorowi, z około 6,5 GW mocy elektrolizerów w fazie rozwoju na całym świecie.
Najnowsze wyzwania w zabezpieczaniu morskich systemów przesyłu energii VSC-HVDC
Nowy przegląd naukowy opublikowany w grudniu 2024 roku koncentruje się na kluczowych aspektach bezpieczeństwa i niezawodności systemów przesyłowych VSC-HVDC (High Voltage Direct Current z przekształtnikami napięcia) dla morskiej energetyki wiatrowej. Autorzy analizują najnowsze postępy w zakresie technik ochrony i zabezpieczeń, w tym analizę charakterystyki awarii, zasady ochrony DC, ograniczanie prądów zwarciowych oraz techniki rozpraszania energii. Badanie podkreśla rosnące znaczenie systemów VSC-HVDC w kontekście rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, szczególnie dla farm oddalonych o ponad 70 km od brzegu. Według raportu GWEC, do 2027 roku planowane jest zainstalowanie 130 GW mocy na morzu z globalnej puli 680 GW nowych instalacji wiatrowych. Szczególną uwagę poświęcono projektom takim jak brytyjski Dogger Bank (3,6 GW) czy niemiecki DolWin5 – pierwszy projekt transmisji DC bez morskiej stacji wzmacniającej. Autorzy wskazują na specyficzne wyzwania dla systemów offshore VSC-HVDC, wynikające z unikalnego środowiska morskiego, które wymaga odmiennego podejścia do analizy awarii, zasad ochrony i schematów obsługi usterek niż w przypadku systemów lądowych.
JAPONIA | Yokogawa wprowadza system monitorowania podmorskich kabli przesyłowych dla morskich farm wiatrowych
Yokogawa Electric Corporation wprowadziła na rynek system OpreX™ Subsea Power Cable Monitoring, służący do monitorowania kabli przesyłowych w morskich farmach wiatrowych. System wykorzystuje czujniki światłowodowe do ciągłego pomiaru temperatury kabli podmorskich, co umożliwia precyzyjne wykrywanie uszkodzeń i nieprawidłowości. Nowe rozwiązanie można wdrożyć zarówno w nowych, jak i istniejących farmach wiatrowych, a jego głównym celem jest optymalizacja konserwacji opartej na stanie technicznym. Dotychczas regularne inspekcje i konserwacje wymagały użycia statków roboczych i nurków, generując znaczące koszty. System może być zintegrowany z platformą OpreX Collaborative Information Server, co pozwala na centralne zarządzanie informacjami z monitoringu wideo i innych rozwiązań. Yokogawa, założona w Tokio w 1915 roku, zatrudnia obecnie ponad 17000 pracowników w 126 firmach w 60 krajach i specjalizuje się w dostarczaniu zaawansowanych rozwiązań pomiarowych, kontrolnych i informacyjnych dla różnych gałęzi przemysłu, w tym sektora energetycznego.
KOREA POŁUDNIOWA | Rekordowa aukcja offshore wind – przyznano 1,9 GW mocy w MFW
W najnowszej rundzie aukcji morskiej energetyki wiatrowej w Korei Południowej przyznano kontrakty dla projektów o łącznej mocy 1,886 GW, przekraczając zakładany cel 1,5 GW. Największym zwycięzcą aukcji została firma Equinor z projektem pływającej farmy wiatrowej Bandibuli (Firefly) o mocy 750 MW, która stanie się największym tego typu projektem na świecie z zabezpieczoną umową odbioru energii. Farma będzie zlokalizowana 70 km od wybrzeża miasta Ulsan i zajmie dwa obszary o łącznej powierzchni 150 km².
Wśród pozostałych zwycięzców znalazły się projekty wykorzystujące technologię stałych fundamentów: Anma 1+2 (532 MW) firmy Anma Offshore Wind, Taean (500 MW) należący do Vena Energy oraz Yawol (104 MW) rozwijany przez Daehan Green Power.
Cena maksymalna w aukcji dla projektów pływających została ustalona na poziomie 176 KRW/kWh (117 EUR/MWh), co jest wartością znacznie niższą niż w przypadku brytyjskiego projektu Green Volt (213 EUR/MWh), ale wyższą niż francuskiego Pennavel (86,45 EUR/MWh). Korea Południowa oferuje dodatkowe wsparcie w postaci certyfikatów energii odnawialnej, które mają zapewnić dodatkowe przychody wspierające rentowność projektów.
Aukcja stanowi pierwszą rundę w ramach południowokoreańskiego planu przetargowego na lata 2024-2026, który zakłada rozwój projektów o łącznej mocy 7-8 GW. Kolejna runda aukcji zaplanowana jest na drugi kwartał 2025 roku. Sukces tej rundy pokazuje determinację Korei Południowej w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w regionie Azji i Pacyfiku, mimo występujących wyzwań politycznych.
Equinor, który podpisał memorandum z miastem Ulsan już w maju 2019 roku, obecnie przystąpi do finalizacji szczegółów umowy na odbiór energii z władzami koreańskimi. Firma zastrzega jednak, że ostateczna decyzja inwestycyjna zostanie podjęta dopiero po potwierdzeniu, że projekt może zapewnić konkurencyjne zwroty z inwestycji.
