28 października 2024 r. odbyło się kolejne spotkanie Grupy Roboczej Blue Baltic Community, zrzeszającej ekspertów, przedstawicieli branży morskiej energetyki wiatrowej oraz pomorskich firm technologicznych, zorganizowane przez Gdańską Fundację Przedsiębiorczości Inkubator STARTER. Wydarzenie poświęcone było kluczowym wyzwaniom i standardom certyfikacyjnym, które stoją przed dynamicznie rozwijającym się sektorem offshore wind w Polsce. Certyfikacja, która odgrywa istotną rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa, niezawodności i efektywności morskich farm wiatrowych, była głównym tematem wystąpień ekspertów i specjalistów, takich jak Krystian Słodzinka z DNV oraz George Kallenos z American Bureau of Shipping. Uczestnicy podkreślili potrzebę współpracy i harmonizacji standardów, aby sprostać rosnącym wymaganiom regulacyjnym i technologicznym, jednocześnie wspierając rozwój sektora OZE w Polsce. Portal OffshoreWindPoland.pl jest patronem medialnym projektu.
Certyfikacja stanowi wyzwanie dla branży morskiej energetyki wiatrowej, ponieważ wymaga spełnienia złożonych, wielopoziomowych standardów bezpieczeństwa, jakości i zgodności z międzynarodowymi regulacjami. Proces ten jest czasochłonny i kosztowny, ponieważ obejmuje szczegółową ocenę projektów, komponentów oraz instalacji, która musi być przeprowadzona przez niezależne, wyspecjalizowane jednostki certyfikujące. Dodatkowym wyzwaniem jest konieczność bieżącej aktualizacji certyfikatów w miarę postępu technologicznego oraz wprowadzania nowych norm technicznych, które są zmieniane średnio co trzy lata. Dynamiczny rozwój sektora i zaostrzające się przepisy sprawiają, że firmy muszą regularnie dostosowywać swoje projekty i procesy do wymagań certyfikacyjnych, co często wiąże się z koniecznością dodatkowych inwestycji i rozbudowy zaplecza kompetencyjnego. Dla inwestorów, certyfikacja jest jednak niezbędna, ponieważ minimalizuje ryzyko operacyjne i wspiera proces pozyskiwania finansowania oraz ubezpieczeń, które w branży offshore mają kluczowe znaczenie dla trwałości i sukcesu projektów.
Standardy jakości
Paweł Braun, prezes Gdańskiej Fundacji Przedsiębiorczości Inkubator STARTER podkreśla w komentarzu dla OffshoreWindPoland.pl, że certyfikacja to klucz do bezpiecznego i efektywnego rozwoju projektów morskiej energetyki wiatrowej, zapewniający zgodność z międzynarodowymi standardami oraz wymogami prawnymi.
-Dzięki certyfikacji inwestorzy mogą liczyć na wyższą jakość i niezawodność projektów, co zwiększa ich atrakcyjność oraz minimalizuje ryzyko operacyjne. Dzisiejsze spotkanie w ramach Blue Baltic Community dotyczące certyfikacji jasno pokazało, że ścisła współpraca wszystkich stron i wdrożenie najlepszych praktyk certyfikacyjnych są niezbędne dla osiągnięcia ambitnych celów sektora offshore w Polsce – powiedział.
Jakub Budzyński, prezes Polskiej Izby Morskiej Energetyki Wiatrowej (PIMEW), powiedział, że od podmiotów uczestniczących w rozwoju morskich farm wiatrowych wymaga się szeregu pozwoleń, ale przede wszystkim spełnienia globalnych standardów i certyfikatów.
-Są to przede wszystkim systemy zarządzania, bezpieczeństwa operacji i higieny pracy. Certyfikacja obejmuje nie tylko produkty, ale również instalacje morskich farm wiatrowych. Na rynku działa szereg instytucji, takich jak DNV, które „dają pieczątkę” uznanego towarzystwa kwalifikacyjnego, co jest wyznacznikiem jakości powstającej farmy wiatrowej – powiedział we wstępie do spotkania.
Podkreślił, że certyfikacja jest czasochłonna i stosunkowo droga, niemniej jest często gwarancją funkcjonowania instalacji w trakcie założonych terminów.
Certyfikacja daje pewność technologiczną
Krystian Słodzinka, country manager w DNV, podkreślił, że celem uznanego ośrodka certyfikacyjnego na świecie jest ochrona życia, mienia i środowiska. Firma działa od 160 lat (od 1864 r.), specjalizując się w branży morskiej, zwłaszcza w zakresie inżynierii elektrycznej (od 85 lat) i statków (160 lat).
– Nasza działalność to tworzenie standardów dla rynku – powiedział.
Dodał, że niedawno opublikowano coroczną edycję uznanego raportu „Energy Transition Outlook 2024”, z którego wynika, że według obecnych scenariuszy i polityk globalny rynek nie wypełni założeń Porozumienia Paryskiego, a przewidywany wzrost temperatury osiągnie poziom 2,2 stopni Celsjusza, zamiast docelowych 1,5 stopnia. Sam rozwój OZE będzie postępował, podobnie jak rozwój technologii morskiej energetyki wiatrowej, co wymaga rozwoju standardów.
Wyjaśnił, że certyfikacja to proces oceny produktu przez podmiot niezależny, mający na celu sprawdzenie zgodności ze standardami branżowymi. Certyfikacja zapewnia minimalizację ryzyk, zwiększa pewność inwestycji, ułatwia podejmowanie decyzji finansowych i ubezpieczeniowych oraz uzyskanie urzędowych pozwoleń.
DNV oferuje certyfikację projektu rozumianego jako całość przedsięwzięcia (DNV-SE-0190 lub IECRE OD-502). W Polsce certyfikacja ma kluczowe znaczenie z perspektywy ustawy o bezpieczeństwie morskim. Można również ubiegać się o certyfikat typu (Type Certification, dokumenty: DBNV SE 0441, IECRE-OD-50), certyfikat komponentu (Component Certificate; DNV – SE – 0441, IECRE OD-501), Marine Warranty Survey (DNV SE 0080, DNV ST N001) oraz certyfikację zgodności z Kodeksami Sieciowym (Grid Code Compliance – DNV SE 0124).
DNV jest jedną z organizacji upoważnionych do wykonywania zadań administracji morskiej na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim. Wśród tych organizacji są Polski Rejestr Statków, DNV, Lloyd’s Register Marine Polska sp. z o.o., RINA Poland, Bureau Veritas Polska oraz American Bureau of Shipping Poland Sp. z o.o.
Słodzinka zaznaczył, że certyfikacja projektu morskiej energetyki wiatrowej czy poszczególnych jego elementów jest złożona. W odpowiedzi na pytania uczestników wyjaśnił, że działalność prywatnej jednostki różni się od zadań organów, takich jak Urząd Dozoru Technicznego, który nie ma kompetencji, aby dokonać szerokiej oceny technicznej farmy wiatrowej i jej poszczególnych elementów. Branża stale rozwija się technologicznie, a normy techniczne są aktualizowane średnio co około 3 lata. DNV stale monitoruje światowe trendy technologiczne.
DNV zatrudnia największą na rynku grupę ekspertów specjalizujących się w procesach certyfikacji, którzy zdobywali wcześniej doświadczenie w sektorze oil & gas. W Polsce DNV certyfikuje cztery projekty morskich farm wiatrowych: Bałtyk 2, Bałtyk 3, Baltica 2 i Baltic Power.
W trakcie dyskusji poruszono temat portów i rozwoju baz serwisowych. Słodzinka wskazał, że DNV nie certyfikuje takiej infrastruktury, ale zaznaczył, że porty muszą spełniać standardy producentów i inwestorów – deweloperów i dostawców komponentów wiatrowych.
Certyfikacja to mniej ryzyk
George Kallenos, Offshore Wind Certification Program Manager w American Bureau of Shipping (ABS), powiedział, że firma zajmuje się certyfikacją od 1982 r. ABS opracował proces certyfikacji New Technology Qualifications (NTQ), który można zastosować do systemów, podsystemów, wyposażenia, komponentów lub materiałów w celu poprawy integracji z istniejącą technologią. Nowe lub innowacyjne rozwiązania są kategoryzowane w czterech obszarach: istniejące procesy lub procedury przekraczające obecne granice, nowe lub innowacyjne zastosowania istniejących procesów, nowe procesy w istniejących aplikacjach oraz nowe procesy w nowych aplikacjach. Korzyścią jest wczesna identyfikacja ulepszeń projektowych, minimalizująca ryzyko opóźnień harmonogramu i zwiększająca bezpieczeństwo eksploatacji.
Approval in Principle (AIP) to uproszczona wersja procesu NTQ, dostosowana do konkretnego projektu. Obejmuje ona weryfikację wykonalności koncepcji i przegląd wcześniejszych doświadczeń w podobnym środowisku. Wynikiem AIP jest dokument potwierdzający wykonalność projektu (AIP Letter), mapa zatwierdzania (Approval Road Map) oraz certyfikat (Approval in Principle Certificate)
Procesy certyfikacji NTQ, AIP i certyfikacji produktu mogą być zintegrowane z ogólnym procesem certyfikacji projektu offshore wind, obejmującym etapy od projektowania szczegółowego przez produkcję, transport, instalację, uruchomienie aż po eksploatację. Różne elementy, takie jak turbiny wiatrowe, dźwigi, systemy ratunkowe i systemy transportu pasażerów, muszą przejść przez ten proces.
-Wszystkie procesy certyfikacji mają na celu minimalizację ryzyk związanych z projektem – podkreślił Kallenos.
Zaznaczył, że kluczowe jest zrozumienie wymagań i stworzenie odpowiedniego planu działania. Wczesne zaangażowanie w proces certyfikacji jest istotne dla zwiększenia pewności realizacji projektu. Ponadto, należy uwzględniać specyficzne wymogi lokalne, które mogą wpływać na przebieg certyfikacji. Ekspert poinformował, że normy NTQ, AIP i certyfikacji produktu mogą być wykorzystane i zintegrowane z wymaganiami projektu. Kallenos podkreślił znaczenie kompleksowego podejścia do certyfikacji i kwalifikacji, co umożliwia skuteczne zarządzanie projektem i zwiększa jego powodzenie.
Artykuł powstał we współpracy z
