W kolejnym spotkaniu branżowym zorganizowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej uczestniczyli przedstawiciele branży energetyki odnawialnej (OZE). W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele licznych organizacji działających w obszarze energetyki wiatrowej, słonecznej, wodnej, pomp ciepła oraz bioenergetyki, a także przedstawiciele firm zajmujących się produkcją energii z OZE oraz jednostek edukacyjnych kształcących na potrzeby tej branży.
Od listopada do grudnia 2024 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej zorganizowało cykl spotkań branżowych w ramach projektu „Porozumienie branżowe na rzecz kształcenia i szkolenia zawodowego” współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, które miały na celu dyskusję na temat rozwoju kształcenia zawodowego oraz dostosowanie systemu edukacji do zmieniających się potrzeb rynku pracy. Pierwsze spotkania odbyły się z przedstawicielami 6 sektorów gospodarki: ogrodnictwa, energetyki odnawialnej, mechaniki precyzyjnej, nieruchomości, automatyki i robotyki oraz lotnictwa.
Celem spotkania z branżą OZE było omówienie kluczowych kwestii związanych z rozwojem kształcenia zawodowego w branży energetyki odnawialnej. Obecnie kształcenie w tym zakresie prowadzone jest w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, w którym w 153 szkołach kształci się ponad 9 100 uczniów. Uczestnicy spotkania podkreślili jednak potrzebę rozszerzenia oferty kształcenia zawodowego w tej dziedzinie. Branża wskazała również na zapotrzebowanie na szerokie spektrum innych, już istniejących zawodów, takich jak elektrycy, mechanicy, mechatronicy oraz spawacze.
Rosnące zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników
W związku z dynamicznym rozwojem sektora OZE, zarówno w Polsce, jak i na świecie, branża energetyki odnawialnej sygnalizuje rosnące zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników. W szczególności istotnym wyzwaniem jest zapewnienie odpowiednich kadr w zakresie poszczególnych rodzajów energetyki odnawialnej. Przykładem jest sektor biogazowni, w którym wzrasta zapotrzebowanie na pracowników specjalizujących się w obsłudze i serwisowaniu biogazowni, a także na rynku biomasy, w tym producentów pelletu drzewnego.
Branża energetyki wiatrowej wskazała natomiast na brak wykwalifikowanych techników turbin wiatrowych, szczególnie w kontekście budowy pierwszej morskiej farmy wiatrowej w Polsce, która ma rozpocząć działalność w 2026 roku. W całej Europie zapotrzebowanie na ten zawód wyniesie niemal 50 tysięcy osób rocznie.
Potrzeba nowych specjalności w sektorze OZE
W trakcie spotkania zwrócono również uwagę na potrzebę kształcenia specjalistów w innych, szybko rozwijających się dziedzinach OZE, takich jak sektor pomp ciepła. Zgodnie z przedstawionymi analizami, Polacy coraz częściej wybierają pompy ciepła do ogrzewania budynków i ciepłej wody użytkowej, co stwarza konieczność zwiększenia liczby specjalistów w tym zakresie.
Kolejnym wspólnym wyzwaniem dla branży OZE są systemy magazynowania energii, które będą miały kluczowe znaczenie w kontekście budynków zeroemisyjnych. W związku z wymogami, które nakładają na nowe budynki publiczne obowiązek bycia zeroemisyjnymi od 2028 roku, a na pozostałe nowe budynki od 2030 roku, pojawia się potrzeba wykształcenia nowych specjalistów w tej dziedzinie. Eksperci branżowi zaproponowali włączenie zawodu „technik magazynowania energii” do katalogu zawodów szkolnictwa branżowego.
Kształcenie zawodowe w zgodzie z nowymi trendami technologicznymi
Podczas spotkania poruszono również kwestie związane z dostosowaniem programów edukacyjnych do nowych trendów technologicznych w energetyce odnawialnej. Branża postulowała integrację programów kształcenia z nowoczesnymi technologiami oraz zapewnienie uczniom dostępu do praktycznych szkoleń i laboratoriów, które umożliwią im zdobycie doświadczenia w pracy z nowoczesnymi rozwiązaniami energetycznymi.
Prognozy na przyszłość – nowe zawody i kompetencje
W dalszej części spotkania dyskutowano o prognozowanych potrzebach rynku pracy w sektorze OZE na przestrzeni najbliższych lat. Eksperci branżowi wskazali, że w nadchodzącej dekadzie wzrośnie zapotrzebowanie na specjalistów w zakresie inteligentnego zarządzania energią, zrównoważonej energetyki oraz efektywności energetycznej. Wskazano także na rosnącą rolę zawodów związanych z nowymi technologiami, takich jak technik agregator energii oraz technik urządzeń wodorowych, które będą kluczowe w energetyce przyszłości.
Spotkanie zakończyło się wypracowaniem wniosków dotyczących kluczowych obszarów współpracy pomiędzy Ministerstwem Edukacji Narodowej a sektorem energetyki odnawialnej. Ustalono, że niezbędne będą dalsze działania w zakresie dostosowania kształcenia zawodowego do zmieniających się potrzeb rynku pracy oraz intensyfikacja współpracy między placówkami edukacyjnymi a firmami z branży OZE. Ministerstwo zadeklarowało wsparcie działań zmierzających do poprawy jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego, uwzględniając dynamiczne zmiany technologiczne oraz wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi.
