Ostatnie spotkanie podczas 19. edycji Konferencji PSEW 2024 oraz III edycji Międzynarodowych Dni Dostawcy dotyczyło niezwykle istotnej kwestii praktycznej – kontraktów na dostawy i usługi w sektorze offshore wind. Obecnie branża pracuje nad Kodeksem Dobrych Praktyk Kontraktowych. Zebrani w sali żywo dyskutowali na tematy związane z rozwiązaniami usprawniającymi proces zakupowy, najczęściej popełnianymi błędami przy składaniu ofert czy budowaniu zaufania na linii Wykonawca-Zamawiający. Portal OffshoreWindPoland.pl jest partnerem medialnym wydarzenia.
Postępowania zakupowe w sektorze energetycznym, szczególnie w odniesieniu do dużych projektów takich jak farmy wiatrowe, wymagają wzajemnego zaufania między inwestorami a dostawcami. Transparentność, rzetelność i otwarta komunikacja są kluczowe dla budowania trwałych relacji, które zapewniają terminowe i efektywne realizowanie zamówień. Inwestorzy muszą mieć pewność, że dostawcy dostarczają produkty i usługi o najwyższej jakości, podczas gdy dostawcy muszą wierzyć, że inwestorzy będą terminowo regulować płatności i respektować warunki umowy. Taki poziom wzajemnego zaufania minimalizuje ryzyka, sprzyja innowacjom i wspiera długoterminowy rozwój projektów energetycznych, w tym morskiej energetyki wiatrowej.
Łukasz Gembiś, local partner w DWF Poland uważa, że 2024 rok jest bardzo dobrym momentem na przeprowadzenie takiej rozmowy. Na rynku toczy się wiele postępowań, inwestycje realizowane są w różnych miejscach i na dużą skalę. Kodeks dobrych praktyk może znacząco ułatwić procedowanie umów, szczególnie w zakresie terminów, zakresu odpowiedzialności i wad.
Z ankiet branżowych wynika, że częstym źródłem konfliktów jest wzrost cen usług, co jest związane z globalnym trendem inflacji. Podstawowym dokumentem regulującym te kwestie jest z pewnością umowa, w której trzeba zawrzeć klauzule waloryzacyjne. Obok kontraktu warto jednak wypracować też inne elementy, jak chociażby kwestie alokacji ryzyk pokazujących, za co strony mogą względem siebie odpowiadać.
-Rynek stale się uczy, wiele elementów na przestrzeni lat zostało wyprostowanych. Polskie postępowania zakupowe dojrzewają. Jeszcze niedawno większość umów w zakresie dużej infrastruktury kończyło się w sądach, teraz jest już takich przypadków mniej – powiedział.
Maciej Stryjecki, prezes zarządu ASE Offshore wspomina, że dyskusja pomiędzy dostawcami i inwestorami na temat praktyk zakupowych zaczęła się na jesieni 2023 r., podczas jednego z orkąglych stołów organizowanych przez PSEW.
-Jako uczestnicy tego rynku doszliśmy do wniosków, że trzeba pewne sprawy wyprostować, ułatwić – czyli zoptymalizować, aby po obu stronach było poczucie bezpieczeństwa. Zidentyfikowaliśmy kilka obszarów. Mamy pewien kształt propozycji dla kodeksu. Każdy z tych obszarów to dobre praktyki, które niektórzy już stosują, niektórzy wskazują, że chcą a reszta mogłaby wdrożyć – dlatego będziemy namawiać. Procesy zakupowe to trudne zadania – powiedział.
Czego dotyczą propozycje Wind Industry Hub? Między innymi określenia zakresu i skali odpowiedzialności stron w kontraktach, doprecyzowania procesu odbiorów i rozliczeń wykonanej pracy czy możliwości wspólnej promocji doświadczeń, co wiąże się z klauzulami poufności.
Dominika Taranko, wiceprezes oraz dyrektorka zarządzająca Wind Industry Hub wskazała, że fundacja organizuje wiele warsztatów dla firm w zakresie postępowań zakupowych.
-Jesteśmy pod dużą presją czasu w realizacji projektów, gdyż są złożone, strategiczne i jest w nich zaangażowanych wiele stron. Jeżeli mamy ograniczone zasoby, to dysponujemy nimi na tyle, na ile jest to możliwe – powiedziała.
Wykonawcy zgłaszają takie problemy jak m.in. harmonogramy w postępowaniach, które są wymagające i trudne do zrealizowania. Wielokrotnie uniemożliwiają nawet złożenie oferty.
-Potrzebne jest stworzenie pewnych platform łączących dostawców z inwestorami, które umożliwiają przedyskutowanie problematycznych obszarów. Można zorganizować warsztaty lub inne spotkania. Obie strony muszą widzieć wspólny cel, aby nie przerzucały się odpowiedzialnością – wskazała.
Podkreśliła rolę nadchodzących regulacji wynikających z rozporządzenia Net-Zero Industry Act (NZIA), które zakłada, że europejski rynek będzie bardziej konkurencyjny.
Kluczem jest komunikacja
Ewa Wójcicka, dyrektorka biura zakupów w Orlen Neptun podkreśla, że jej organizacja prowadzi politykę zakupową, w której stara się skrócić ścieżki kontaktu z dostawcami
-Dużą rolę odgrywa zaufanie. Staramy się być na każdy telefon i utrzymywać ten kontakt. Komunikacja jest najważniejsza – powiedziała.
Orlen Neptun organizuje warsztaty w zakresie procesów zakupowych, podczas których inwestor tłumaczy, jakich dokładnie usług potrzebuje. Obie strony muszą wiedzieć, jakie mają względem siebie oczekiwania, ale też konieczne jest dobre określenie cen usług. Wójcicka podkreśliła, że ważne jest, aby każdy zdawał sobie sprawę za co odpowiada, by nie przerzucać się odpowiedzialnością w zakresie braku pewnych obszarów, czy niedomówień, gdyż ryzykiem jest utknięcie w projektach. W ramach wartsztaów inwestorzy dzielą się wiedza z dostawcami. Istotna jest także obecność spotkań ewaluacyjnych.
-Ostatecznie najważniejszy jest projekt i jego realizacja- powiedziała.
Dodała także: „Słuchamy naszych oferentów. Negocjujemy umowy. Zawsze można wnieść uwagi. Jeśli coś jest abstrakcją musimy przekazać, że niektóre wymagania mogą być trudne, co oznacza, że każde przedsięwzięcie trzeba traktować indywidualnie”.
Tomasz Grzęda, Członek Zarządu w BXF ENERGIA również podkreśla, że kluczowa jest kwestia zaufania.
-Kodeks dobrych praktyk osadziłbym na trzech filarach. Pierwszy z nich to komunikacja wszystkich stron. Budimex pracuje według procedur z wykonawcami i podwykonawcami, co w przypadku kryzysu pomaga nam rozwiązać problemy. Druga kwestia to finansowanie i zaliczki w kontrakcie, aby strony były win-win. Trzeci element to edukacja. Wraz ze zmianą przepisów trzeba szkolić cały łańcuch dostaw – powiedział.
© Materiał chroniony prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Rozpowszechnianie artykułu jest możliwe tylko za zgodą wydawcy BlueGreen Content Studio.
