Według prognoz Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), w 2040 r. moc zainstalowana w morskich farmach wiatrowych na polskich wodach Morza Bałtyckiego może osiągnąć poziom nawet 21 GW.
W raporcie „Scenariusze polskiego miksu energetycznego 2040” analitycy PIE dokonali analizy trzech scenariuszy możliwych dla polskiej energetyki (węglowy, OZE oraz PEP2040). Każdy z nich uwzględnia generację energii z morskich farm wiatrowych, która w perspektywie 2040 r. może osiągnąć od 6 GW w scenariuszu węglowym oraaz do nawet 21 GW w przypadku scenariusza OZE.
Zgodnie z założeniami do aktualizacji załącznika nr 3 do Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. przedstawionego przez Annę Moskwę, Ministra Klimatu i Środowiska, w perspektywie 2040 r. moc zainstalowana w morskiej energetyce wiatrowej ma wzrosnąć z wcześniej zakładanych 11 do 18 GW. Ma to związek z niedawno przyjętymi regulacjami, zwiększającymi wspierane wolumeny w aukcjach dla morskich farm wiatrowych.
Scenariusz węglowy
W scenariuszu węglowy analitycy PIE zakładają utrzymanie znaczącej generacji energii elektrycznej z węgla do 2040 r. W latach 2023-2030, mimo decyzji Unii Europejskiej o odchodzeniu od wysokoemisyjnych źródeł energii, w Polsce budowane są nowe jednostki na węgiel kamienny.
Ze względu na plany rozbudowy mocy węglowych, stare nierentowne elektrownie węglowe nie będą poddane modernizacji i zostaną zamknięte. Z powodu końca okresu eksploatacji do 2030 r. zamknięte zostają elektrownie węglowe o łącznej mocy 13,4 GW, co będzie stanowić 60% mocy zainstalowanej wszystkich elektrowni węglowych w Polsce w 2022 r. Mimo budowy nowych jednostek na węgiel kamienny o łącznej mocy 16 GW, elektrownie węglowe w 2030 r. pokrywają jedynie 43% zapotrzebowania na energię elektryczną, co wynika z założenia o ukończeniu budowy rozpoczętych mocy OZE zgodnie z planami przedstawionymi w prekonsultacji aktualizacji KPEIK/PEP2040. Do 2030 r. ukończona zostaje budowa pierwszych morskich farm wiatrowych o łącznej mocy 5,9 GW, a moc zainstalowana wiatraków na lądzie wzrasta do 14 GW. Rozbudowywane są także elektrownie fotowoltaiczne, których moc w 2030 r. osiąga wartość 27 GW. OZE w 2030 r. mają pokryć 42%. zapotrzebowania na energię elektryczną. Dokończone zostaną także rozpoczęte inwestycje w gaz ziemny, który odpowiada za 15% generowanej energii elektrycznej.
Według prognoz ekspertów PIE, w 2040 r. moc zainstalowana elektrowni na węgiel kamienny i brunatny osiąga wartość 31,7 GW, a jednostki te odpowiadają za 55% produkcji energii elektrycznej. Rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną jest pokrywane dzięki inwestycjom w elektrownie węglowe. Inwestycje w OZE zostają zatrzymane po 2030 r. Od tego czasu w Polsce nie powstają żadne nowe jednostki wykorzystujące odnawialną energię, a same OZE pokrywają 32% zapotrzebowania na energię elektryczną w 2040 r. Po 2030 r. nie powstają też nowe jednostki gazowe i w 2040 r. gaz ziemny odpowiada za 13%. generowanej energii.
Scenariusz OZE
W scenariuszu OZE eksperci PIE zakładają spadającą generację energii elektrycznej z węgla kamiennego i brunatnego oraz przyspieszoną rozbudowę mocy opartych na odnawialnych źródłach energii. W latach 2023-2030 następuje gwałtowny, ponad trzykrotny wzrost mocy zainstalowanej w OZE. W 2030 r. 59%. produkowanej energii elektrycznej będzie pochodziło z OZE, 10% z węgla kamiennego i brunatnego, a 31% z gazu ziemnego.
W 2040 r. węgiel kamienny i brunatny odpowiada jedynie za 1% generacji energii elektrycznej, zaś aż 83% energii elektrycznej pochodzi z OZE. Po 2030 r. moce gazowe odpowiadają za 17% generacji energii elektrycznej. Dominującym źródłem staje się energetyka wiatrowa, która odpowiada za 60% produkowanej energii elektrycznej. Moc zainstalowana morskich elektrowni wiatrowych osiągnie 20,9 GW, a lądowych 50,2 GW. Produkcja wodoru na cele elektroenergetycznie zwiększy się znacząco i od 2040 r. osiągając poziom 24 000 t rocznie, co przełoży się na 3%. całkowitej generacji energii elektrycznej.
Scenariusz PEP2040
Jak wyjaśnia w raporcie PIE, scenariusz został wykonany na podstawie danych pochodzących ze scenariusza do prekonsultacji aktualizacji KPEIK/PEP2040. Zgodnie z danymi w latach 2023-2030 prowadzony jest proces wygaszania starych bloków węglowych. W 2030 r. w porównaniu z 2023 r. moc zainstalowana w elektrowniach na węgiel kamienny maleje prawie dwukrotnie i osiąga wartość ok. 13 GW. Podobna sytuacja dotyczy jednostek na węgiel brunatny, których moc zainstalowana zostaje zredukowana do 6,5 GW w 2030 r. Przekłada się to na 24% udział węgla w generacji energii elektrycznej. Do 2030 r. ukończone zostają wszystkie inwestycje w jednostki gazowe zaplanowane przed 2022 r., co przełoży się na 13 GW mocy zainstalowanej i 24% udziału w generacji energii elektrycznej.
Wygaszanie bloków węglowych i zmniejszona generacja z tych źródeł rekompensowane są przez rozwój OZE. Jednocześnie założono inwestycje w modernizację bloków klasy 200 MWe, które będą pełnić rolę stabilizującą w systemie elektroenergetycznym. Eksperci wskazują, że w 2030 r. do użytku zostają oddane pierwsze farmy wiatrowe na morzu o mocy 5,9 GW i następuje dynamiczny rozwój fotowoltaiki, której moc zainstalowana w 2030 r. wyniesie 27 GW. Wówczas OZE mają pokrywać 51%. zapotrzebowania na energię elektryczną, a 1% energii elektrycznej jest produkowany przez małe reaktory jądrowe SMR, których moc zainstalowana w 2030 r. wyniesie 0,3 GW. W 2030 r. rozwijane są także technologie wodorowe. Produkcja wodoru na cele energetyczne w 2030 r. osiągnie poziom 1080 t rocznie.
Jak wynika z szacunków analityków PIE w 2040 r. OZE będą pokrywały większość zapotrzebowania na energię elektryczną. Energetyka wiatrowa będzie odpowiadała za 42% produkcji energii elektrycznej, a fotwoltaika za 12%. Wówczas istotną rolę w systemie elektroenergetycznym będzie odgrywała również energetyka jądrowa.
Źródło: Polski Instytut Ekonomiczny
