Budowa morskich farm wiatrowych to jeden z elementów ograniczania zanieczyszczeń i ochrony środowiska. Mimo to wielu zastanawia się jaki wpływ będą miały morskie farmy wiatrowe na środowisko. Rzadko kto zadaje pytanie przeciwne tj. jak przepisy środowiskowe wpłyną na inwestycje, czy mogą je utrudnić lub wręcz uniemożliwić? Zastanawia się mecenas Oliwia Radlak, radca prawny z Kancelarii Sienkiewicz i Zamroch Radcowie Prawni Sp.p.
W mediach coraz więcej słyszy się o oddziaływaniu MFW na środowisko. W tym kontekście, na offshore wind poland, opublikowany został ostatnio artykuł o sztucznej inteligencji, która wesprze monitoring ptaków na farmie wiatrowej Aberdeen, zlokalizowanej w Wielkiej Brytanii. Ptaki, a dokładnie drogi ich migracji, zostały szczegółowo uregulowane przez prawodawstwo unijne (tzw. dyrektywy ptasie). Program unijny, który chroni m. in. migrujące ptaki, również na terenie Polski, to Natura 2000.
W polskim ustawodawstwie obszar Natura 2000 został zdefiniowany jako obszar specjalnej ochrony ptaków, specjalny obszar ochrony siedlisk lub obszar mający znaczenie dla Wspólnot Europejskich, utworzony w celu ochrony populacji dziko występujących ptaków lub siedlisk przyrodniczych lub gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnot Europejskich. Obszary Natura 2000 są formami ochrony przyrody, podlegają więc szczególnej ochronie.
Co to oznacza w praktyce dla inwestora? Jeżeli teren, na którym realizowana jest inwestycja to jednocześnie obszar Natura 2000, inwestor obowiązany jest do zbadania, czy inwestycja będzie oddziaływała na środowisko oraz w jakim stopniu. Stopień wpływu na środowisko oceniany jest na dwóch płaszczyznach, mianowicie jako uporczywość inwestycji dla środowiska oraz jej zakres czasowy. Jeżeli inwestycja będzie zawsze znacząco oddziaływała na środowisko to konieczne jest przeprowadzenie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko. Przeprowadzenie takiej oceny może być również narzucone przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Kiedy inwestycja będzie oddziaływała na środowisko? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, takie opracowania mają zazwyczaj setki stron i związane są ze szczegółowymi badaniami biologów w tym zakresie.
Ocenę oddziaływania inwestycji na środowisko przeprowadza się w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o których często można przeczytać artykuł na offshore wind poland. O procesie związanym z wydawaniem tego typu decyzji można przeczytać więcej m. in. w artykule o budowie bazy operacyjno-serwisowej w Ustce przez PGE Baltica sp. z o.o. Artykuł można przeczytać TUTAJ
Dlaczego wpływ inwestycji na środowisko jest tak ważny dla inwestora? Projekt zagospodarowania terenu oraz projekt architektoniczno-budowlany związany z inwestycją musi być zgodny z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. W przeciwnym razie pozwolenie na budowę nie zostanie wydane, co będzie prawdopodobnie najdotkliwszą karą dla inwestora. Ponadto, za nieprzestrzeganie warunków, wymogów lub obowiązków, określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach grozi administracyjna kara pieniężna w wysokości od 5000 zł do nawet 1 000 000 zł.
Ale to nie wszystkie ograniczenia związane z obszarami Natura 2000. Dla obszarów Natura 2000 sporządzane są tzw. plany zadań ochronnych oraz plany ochrony, które mogą wprowadzać dodatkowe ograniczenia w realizowaniu przedsięwzięć na tych obszarach. Takie plany wymuszają na organach administracji zmiany w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, planach zagospodarowania przestrzennego województw, a nawet planach zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej. Szczegółowe informacje w tym zakresie można znaleźć na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, na której można wyszukać formy przyrody obowiązujące na danym terenie (link do strony: https://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/index.jsf).
Jednakże nie zawsze trzeba sięgać aż do specjalistycznych źródeł, aby ustalić, że dany obszar jest objęty ochroną Natura 2000. Jak wynika z powyższego, takie informacje najczęściej wynikają z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (lub innych dokumentów wskazanych powyżej), które obowiązkowo uzgadniane są m. in. organami środowiskowymi. Organy te często wprowadzają ograniczenia w MPZP np. związane z maksymalną wysokością obiektów, ze względu właśnie na tereny migracyjne ptaków.
Czy obszary Natura 2000 mogą stanowić realne utrudnienie w realizacji inwestycji? Wystarczy spojrzeć na fragment mapy obejmującej polskie wybrzeże, obszary Natura 2000 zaznaczone są kolorami czerwonym, niebieskim i fioletowym. Tak naprawdę ciężko poruszać się po mapie bez napotkania jednego z obszarów Natura 2000. Dotyczy to również polskiego wybrzeża, na którym mają być budowane porty instalacyjno-serwisowe dla MFW jak również samego morza. Planując inwestycje tego typu inwestorzy powinni zawsze mieć na względzie środowisko, w tym obszary Natura 2000, również w kontekście możliwości realizacji inwestycji na danym terenie.
Z cyklu „Okiem prawnika” polecamy:
Okiem prawnika: zadrzewienia i zakrzewienia na terenie portów instalacyjno-serwisowych MEW
Okiem prawnika: Roszczenia użytkowników portów przeciwko Skarbowi Państwa
