Litewski parlament zatwierdził propozycję ustanowienia 9 lutego Dniem Niepodległości Energetycznej Państw Bałtyckich (ang. Baltic Energy Independence Day). Data ta upamiętnia przełomowe wydarzenie z 9 lutego 2025 roku, kiedy Litwa, Łotwa i Estonia rozpoczęły działanie na tej samej częstotliwości w synchronicznej strefie Europy kontynentalnej, ostatecznie odłączając się od rosyjskiego systemu elektroenergetycznego.
To historyczne osiągnięcie zakończyło 65 lat zależności od wschodniego systemu energetycznego i wzmocniło niezależność energetyczną całego regionu bałtyckiego. Jak podkreślił Žygimantas Vaičiūnas, minister energii Litwy: „Synchronizacja państw bałtyckich jest dowodem na energetyczną wolność i jedność naszego regionu.”
Synchronizacja bałtycka to megaprojekt, którego realizacja zajęła prawie dwie dekady i wymagała współpracy wielu specjalistów z Litwy, Łotwy, Estonii, Polski oraz instytucji Unii Europejskiej. Obecnie sieci elektroenergetyczne państw bałtyckich działają z powodzeniem w jednym obszarze synchronicznym z sieciami innych krajów europejskich, zapewniając większe bezpieczeństwo i stabilność energetyczną oraz lepszy dostęp do energii odnawialnej.
Integracja z europejskim systemem energetycznym stanowi strategiczny krok w kierunku zmniejszenia zależności energetycznej od Rosji oraz wzmocnienia odporności infrastruktury krytycznej w regionie. Projekt ten doskonale wpisuje się w szerszą strategię dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju niezależnych, zrównoważonych systemów energetycznych w Europie Środkowo-Wschodniej.
